سرطان روده
سرطان روده بزرگ یک نوع سرطان است که از راست روده یا روده شروع می شود.هر دو اندام در بخش پایینی سیستم گوارش قرار گرفته اند.کولون به نام روده ی بزرگ نیز شناخته می شود.راست روده نیز در انتهای کولون قرار گرفته!
سرطان روده می تواند بخش مهمی از زندگی هر فردی باشد ، صرف نظر از دردها و رنج هایی که یک بیمار ممکن است متحمل شود ، روند درمان نیز می تواند چالش برانگیز باشد. علائم کلی سرطان چیست؟
به همین خاطر توصیه ی ما به شما این است که اگر در معرض خطر سرطان های ارثی قرار دارید ، حتما به سراغ یک مشاور ژنتیک سرطان بروید تا ریسک ابتلای شما به این بیماری مشخص شده و توصیه های پزشکی به شما داده شود.
حال به سراغ دیگر جنبه های سرطان روده می رویم و علائم، علت ها و فاکتورهای خطرزا را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
بر طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا از هر 22 مرد و هر 24 زن ، یک نفر به سرطان روده دچار می شود.
ممکن است پزشک شما برای تشخیص میزان پیشرفت سرطان آزمایشاتی را برایتان ترتیب بدهد.برای یک پزشک مهم ترین چیز این است که بداند سرطان شما در چه مرحله ای قرار دارد تا با توجه به آن درمان های مناسبی را برای شما در پیش بگیرد
سرطان روده مرحله 1 ، نخستین مرحله از این سرطان است.روند پیشرفت این سرطان 4 مرحله می باشد که مرحله ی 4 پیشرفته ترین مرحله است.در ادامه به مراحل سرطان روده اشاره خواهیم کرد :
- مرحله 1 : سرطان به لایه یا مخاط روده یا رکتوم نفوذ کرده اما هنوز به دیگر اندام های دیواره ی روده سرایت نکرده است!
- مرحله 2 : سرطان به دیواره ی روده یا راست روده نفوذ کرده اما هنوز به گره های لنفاوی یا بافت های اطراف سرایت نکرده است.
- مرحله 3: سرطان به گره های لنفاوی حرکت کرده اما هنوز به دیگر بخش های بدن نرفته است. معمولاً در این مرحله ، 1 تا 3 گره لنفاوی درگیر سرطان شده اند.
- مرحله 4 : سرطان به دیگر اندام های دوردست (مثل کبد یا ریه ها) نیز سرایت کرده است
علائم هشدار دهنده سرطان روده
ممکن است سرطان روده در مراحل اولیه ی خود هیچ گونه علامت یا نشانه ای از خود بروز ندهد.اگر متوجه هرگونه علامتی در مراحل اولیه ی آن شدید ، ممکن است شامل موارد زیر باشند :
- یبوست
- اسهال
- تغییر در رنگ مدفوع
- تغییر در شکل مدفوع مثل باریک شدن آن
- وجود خون در مدفوع
- خونریزی از ناحیه ی رکتوم(راست روده یا مقعد)
- خروج بیش از حد گاز معده
- انقباضات شکمی
- دردهای شکمی
اگر متوجه هرکدام از این علائم شدید بهتر است قرار ملاقاتی با پزشک خود ترتیب بدهید و آزمایشات سرطان روده را انجام دهید!
علائم سرطان روده بزرگ بدخیم (در مراحل سوم یا چهارم )
علائم سرطان روده در مراحل نهایی بیشتر خودشان را نشان می دهند. علاوه بر علائم بالا، ممکن است دچار مشکلات زیر نیز بشوید :
- کوفتگی بیش از حد
- ضعف غیرقابل توضیح
- کاهش وزن غیرعادی
- تغییراتی در مدفوع که بیش از 1 ماه دوام داشته اند
- احساس این که روده ی شما به طور کامل تخلیه نشده است
- استفراغ
اگر سرطان روده به دیگر بخش های بدنتان سرایت کرده باشد ، ممکن است دچار عوارض زیر نیز بشوید :
- یرقان ( زرد شدن رنگ چشم و پوست )
- ورم کردن دست ها و پاها
- تنفس دشوار
- سردردهای شدید
- تار شدن دید
- شکستگی استخوان
علت بروز سرطان روده چیست ؟
تحقیقات هنوز نتوانسته اند علت اصلی بروز این سرطان را تشخیص دهند. گرچه فهرست بلند بالایی از عوامل خطرزا وجود دارد که به تنهایی یا در ترکیب با دیگر عوامل می توانند ریسک ابتلا به سرطان روده را افزایش دهند.
ضایعات پیش سرطانی
رشد ناهنجار سلول ها در لایه ی روده می تواند منجر به شکل گیری پولیپ ها شود. پولیپ ها تومورهای کوچک و خوش خیمی هستند.برداشتن این تومورها از طریق جراحی یکی از راه های پیشگیری از سرطان روده می باشد. عدم درمان پولیپ ها می تواند منجر به سرطانی شدن آن ها شود.
جهش های ژنتیکی
برخی مواقع سرطان روده ممکن است در اعضای خانواده رخ دهد. این مسئله به خاطر جهش های ژنی است که از والدین به فرزندان می رسد.البته لازم به ذکر است که این مسئله ابتلا به سرطان روده در شما را تضمین نخواهد کرد اما به هر حال می تواند ریسک ابتلا را بیشتر کند.
به همین خاطر توصیه می کنیم که در چنین شرایطی به یک مشاور ژنتیک سرطان مراجعه کنید.
چه کسانی در معرض ابتلا به سرطان روده می باشند ؟
فاکتورهای زیادی وجود دارد که می تواند ریسک ابتلا به سرطان در افراد را افزایش دهند.از جمله :
فاکتور غیر قابل اجتناب
برخی از این فاکتورها غیرقابل اجتناب هستند و نمی توان عوضشان کرد. سن و سال یکی از این فاکتورهاست.بعد از سن 50 سالگی ، ریسک ابتلا به سرطان بیشتر می شود
برخی دیگر از فاکتورهای غیرقابل اجتناب شامل موارد زیر است :
- سابقه ی ابتلا به پولیپ های روده
- سابقه ی ابتلا به بیماری های روده
- سابقه ی خانوادگی ابتلا به سرطان روده
- ابتلا به سندروم های ژنتیکی مانند پولیپوز آدنوماتوس خانوادگی (FAP)
- اروپای جنوبی ، یهودی یا آفریقای بودن
فاکتورهای قابل اجتناب
از دیگر فاکتورها را می توان اجتناب کرد. این مسئله بدین معنی است که با تغییر این فاکتورها می توان ریسک ابتلا به سرطان روده را کاهش داد. این فاکتورها شامل موارد زیر است :
- اضافه وزن بیش از حد یا چاقی
- سیگار کشیدن
- مصرف سنگین نوشیدنی های الکلی
- ابتلا به دو نوع دیابت
- عدم تحرک و فعالیت در طول روز
- رژیم غذایی پر از چربی و گوشت قرمز
گزینه های درمانی برای سرطان روده چیست ؟
انتخاب یک نوع درمان برای سرطان به فاکتورهای متعددی بستگی دارد. وضعیت سلامت شما و هم چنین مرحله ی سرطان روده می تواند به پزشکتان برای انتخاب درمان مناسب کمک زیادی بکند.
جراحی سرطان روده بزرگ
در مراحل اولیه سرطان روده بزرگ ممکن است جراح شما از طریق جراحی پولیپ های سرطانی را بردارد. اگر پولیپ ها به دیواره ی روده متصل نشده باشند ، ممکن است نتایج حاصل از جراحی فوق العاده باشد .
اگر سرطان به دیواره های روده سرایت کرده باشد ، جراح ممکن است بخشی از روده یا رکتوم را بردارد (علاوه بر گره های لنفاوی اطراف آن ها ).
در صورت امکان ، جراح بخش های سالم روده را به رکتوم متصل می کند.
اگر چنین کاری هم ممکن نبود ، ممکن است جراح عمل کولوستومی را انجام دهد. این جراحی شامل ایجاد یک شکم در دیواره ی شکم برای برداشتن بخش های سرطانی روده خواهد بود.ممکن است نتایج حاصل از کولوستومی دائمی یا موقت باشند.
امیدواریم که این مطلب برایتان مفید بوده باشد. به یاد داشته باشید که با یک مشاوره ژنتیک سرطان به موقع می توانید از خیلی از این عوارض پیشگیری کرده باشید
مترجم و محقق : ندا ناصری