نقش ژن ها در بروز سرطان ریه ارثی

امروزه محققان به خوبی می داند که برخی از انواع سرطان ها از قبیل سرطان تخمدان و سرطان کولون ارثی است. اگرچه هنوز نقش وراثت در سرطان ریه ارثی مشخص شده است داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان باعث می شود ریسک ابتلا به این اختلال افزایش پیدا کند.

به احتمال خیلی زیاد سرطان ریه به جهش ژنتیکی در زنان و در افراد غیر سیگاری و مواردی از این قبیل ارتباط دارد. به طور کلی طبق ارزیابی های انجام شده حدود  ۱/۷ درصد از سرطان های ریه تا سن ۶۸ سالگی ارثی هستند. در این مقاله می خواهیم به بررسی نحوه تاثیر گذاری سرطان ریه ارثی بر روی اعضای خانواده بپردازیم.

 آیا سرطان ریه ارثی است؟

در صورتی که یکی از اعضای درجه یک خانواده شما از قبیل پدر، مادر ،خواهر یا برادر و حتی فرزندان دچار سرطان ریه شده باشد ریسک ارثی بودن آن مطرح خواهد شد. این خطر در میان زنان بیشتر از مردان است و افراد غیر سیگاری بیشتر از افراد سیگاری دچار این بیماری می شوند.

در صورتی که اقوام درجه دو شما از قبیل عمو خاله عمه و دایی و حتی فرزندان آنها دچار سرطان ریه باشند ریسک ابتلا به سرطان ریه ارثی حدود ۳۰ درصد در شما افزایش پیدا می‌کند.

 چه افرادی بیشتر دچار سرطان ریه ارثی میشوند؟

برخی از افرادی که در خانواده آنها سابقه ابتلا به سرطان ریه وجود دارد بیشتر از دیگران دچار این بیماری می شوند. سن متوسط برای ابتلا به سرطان ریه حدود ۷۱ سال است. افرادی که قبل از سن ۷۱ سالگی دچار سرطان ریه شده اند به احتمال زیاد جهش ژنتیکی دارند.

حتی اگر شما فردی سیگاری هستید اما فقط ۵۰ سال سن دارید این مسئله در مورد شما نیز صدق می‌کند. انجام آزمایش ژنتیک به همه افرادی که در خانواده آنها سابقه ابتلا به سرطان وجود دارد توصیه خواهد شد.

 چگونه می توان از سرطان ریه پیشگیری کرد؟

برخی از پزشکان ادعا می کند که با محدود کردن میزان مصرف غذاهای فرآوری شده و گوشت قرمز می توان ریسک ابتلا به سرطان ریه را کاهش داد. این نسخه معمولاً بر روی غذاهایی که سرشار از آنتی اکسیدان هستند تمرکز دارد.

زنان و مردان به طور یکسان در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه قرار دارند اما احتمال آن که زنان دچار سرطان ریه می شوند بیشتر است. به طور کلی احتمال ابتلا به سرطان ریه در سنین جوانی در میان خانم‌ها بیشتر از آقایان است.

در برخی از نقاط جهان احتمال ارثی بودن سرطان ریه بیشتر از سایر نقاط است. به عنوان مثال در یکی از شهرهای استان یانان در کشور چین ریسک ابتلا به سرطان ریه ارثی بسیار زیاد است.

افراد سیگاری که دچار سرطان ریه می شوند معمولاً در خانواده آنها سابقه ابتلا به سرطان ریه بسیار پایین است. پزشکان ادعا می کنند احتمال ابتلا به سرطان ریه در میان افراد سیگاری که به لحاظ ژنتیکی ریسک بروز این اختلال در آنها وجود دارد بیشتر از دیگران است. این افراد باید سعی کنند هرچه زودتر سیگار کشیدن را ترک کنند تا ریسک بروز سرطان در آنها کاهش پیدا کند.

 ژن عامل سرطان سینه و ریسک ابتلا به سرطان ریه

تحقیقات متعددی در خصوص انواع سرطان های ریه انجام شده است که نشان داده‌اند افرادی که دچار سرطان ریه می‌شوند ریسک ارثی بودن آن در سابقه خانوادگی آنها وجود دارد. این افراد می‌توانند با انجام آزمایش ژنتیک از جهش ژنتیکی در بدن خود اطلاع پیدا کنند و ضمن مشاوره با متخصص ژنتیک برای انجام اقدامات لازم آماده شوند.

محققان متوجه شده اند افرادی که دچار جهش در ژن BRCA شده‌اند و بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه قرار دارند این ژن جهش یافته در میان افراد مبتلا به سرطان سینه ارثی دیده می‌شود و به این ترتیب شانس ابتلا به سرطان ریه در این افراد ۵۰- ۵۰ است.

برخی از ژن ها از قبیل BRCA2 به‌ عنوان ژن های سرکوب‌  کننده تومور در نظر گرفته می‌شوند. این ژن ها کدهایی را برای پروتئین های ترمیم کننده DNA آسیب دیده در سلول‌ها رمزنگاری می کنند. اما در صورتی که به علت فاکتورهای محیطی مانند سیگار کشیدن یا عوامل متابولیکی در بدن اختلال در فعالیت آنها ایجاد شود دچار جهش می شوند و سلول ها به صورت غیر عادی شروع به رشد و تکثیر خواهند کرد و منجر به سرطان خواهند شد.

زنان سیگاری که دچار جهش ژنتیکی BRCA2 هستند علاوه بر آن که ریسک ابتلا به سرطان سینه و تخمدان در آنها بالا است دو برابر بیشتر از دیگران دچار سرطان ریه می شوند. افراد سیگاری که حامل این ژن جهش یافته هستند در مقایسه با افراد سیگاری که این ژن جهش یافته در بدن آنها وجود ندارد بیشتر دچار سرطان می شوند.

 سایر تغییرات ژنتیکی و خطرات ابتلا به سرطان ریه

هنوز به تحقیقات بیشتری در خصوص تغییرات ژنتیکی و ابتلا به سرطان نیاز داریم و این احتمال وجود دارد که در آینده آزمایش ژنتیک، اطلاعات بیشتر و دقیق‌ تری را در خصوص جهش ژنتیکی و اقدامات غربالگری لازم در اختیار پزشکان قرار دهد. صحبت کردن درباره جهش ژنتیکی و سرطان می تواند کمی گیج کننده باشد به ویژه الان که تعداد زیادی از افراد برای انجام آزمایش ژنتیک در خصوص ابتلا به سرطان نگران شده‌ اند.

به طور کلی جهش ژنتیکی به دو صورت شکل می گیرد: در یک مورد جهش ژنتیکی پس از تولد به وجود می آید و در یک حالت دیگر ژن جهش یافته از پدر و مادر به فرزندان آنها به ارث میرسد. در واقع سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان ریه یک مسئله بسیار مهم است و نیازمند آزمایشات ژنتیکی برای انجام اقدامات پیشگیرانه است.

 اگر ابتلا به سرطان ریه در خانواده شما ارثی است چه کار باید بکنید؟

در صورتی که پزشک به این نتیجه برسد که سرطان ریه در خانواده شما زمینه ارثی دارند اقدامات لازم را انجام خواهد داد. سی تی اسکن برای بررسی سرطان ریه یک روش برای تشخیصی برای این اختلال است. البته در حال حاضر فقط برای افرادی که بین ۵۰ تا ۷۴ سال سن دارند، افرادی که سیگاری هستند، یا در ۱۵ سال گذشته سیگار کشیدن را ترک کرده اند، و افرادی که حداقل به مدت ۳۰ سال سیگاری بوده اند درخواست می شود .

پزشک بر اساس فاکتورهای خطر در شما می تواند درخواست انجام آزمایشات غربالگری را بدهد. قبل از آنکه این مسئله به ذهن شما خطور کند که جهش ژنتیکی از پدر یا مادر به شما منتقل شده است به این موضوع فکر کنید که در اکثر موارد می توان از بروز سرطان ریه پیشگیری کرد. ترک کردن سیگا،ر داشتن رژیم غذایی سالم، ورزش کردن و مواردی از این قبیل می تواند ریسک ابتلا به سرطان ریه را کاهش دهد.

چنانچه ارثی بودن سرطان ریه در خانواده شما محرز است و این مسئله شما را نگران کرده می‌توانید با مشاوره ژنتیک و مراجعه به متخصصین توانمند ما تست ژنتیک بدهید تا ریسک ابتلا به این اختلال در شما بررسی و تعیین گردد. در صورتی که نتیجه آزمایش ژنتیک شما مثبت بود پزشک اقدامات لازم را انجام خواهد داد.

مترجم: لیلا عبدالملکی

لینک منبع