آیا شما به آزمایش ژنتیک برای تشخیص سرطان سینه نیاز دارید؟
توانایی تشخیص اینکه شما در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستید زیرا ارثی بودن سرطان سینه در خانواده شما اثبات شده است یک اقدام بسیار مهم و ضروری محسوب می شود. شاید شما هم خانم ها را دیده باشید که با توجه به ارثی بودن سرطان سینه در خانواده شان به دنبال جراحی پیشگیری کننده هستند تا به طرز قابل توجهی ریسک ابتلا به سرطان سینه را در خود کاهش دهند.
اگر مادربزرگ، مادر یا خواهر شما دچار سرطان سینه شده است احتمالا این سوال را از خود پرسیده اید که آیا به آزمایش ژنتیک برای تعیین ریسک ارثی بودن سرطان سینه نیاز دارم یا خیر؟
اگر ریسک بروز ارثی بودن سرطان سینه در شما بالا است می توانید به کمک تست ژنتیک برای تشخیص سرطان تا ۹۰ درصد احتمال ابتلا به بیماری را کاهش دهید.
آیا همیشه سرطان سینه ارثی است؟
در اکثر موارد سرطان سینه ارثی نیست و حدود ۵ تا ۱۰ درصد انواع سرطان ها به فاکتورهای ژنتیکی ارتباط دارند. این امر بدین معنا است که ژن های به وجود آورنده سرطان از طریق پدر و مادر به فرزندان آنها منتقل می شوند.
در بخش زیر به ارائه اطلاعاتی می پردازیم که به شما کمک می کند تا به این نتیجه برسید آیا به آزمایش ژنتیک برای تشخیص سرطان سینه نیاز دارید یا خیر.
سابقه سرطان در خانواده خود را بررسی کنید
شما می توانید با بررسی سابقه ابتلا به سرطان در خانواده خود درصد ارثی بودن سرطان سینه در خود مشخص کنید. فاکتور های زیر به شما کمک می کند به ضروری بودن یا نبودن تست ژنتیک پی ببرید:
- اگر در خانواده شما فردی قبل از سن ۵۰ سالگی دچار سرطان شده است.
- اگر در خانواده شما فردی دچار سرطان حاد تخمدان شده است.
- اگر فردی به صورت همزمان دچار سرطان تخمدان و سینه شده است.
- اگر در خانواده شما سابقه سرطان پانکراس یا پروستات وجود دارد .
- اگر کسی از آقایان خانواده شما دچار سرطان سینه شده است.
- اگر در خانواده شما جهش ژن BRCA1 یا BRCA2 گزارش شده است.
- مهمترین مسائلی که باید به آن توجه کنید شناسایی افرادی است که در خانواده شما دچار سرطان سینه هستند.
- در مرحله بعدی سعی کنید بفهمید مشکل آنها در چه سنی تشخیص داده شده است.
با مشاور ژنتیک مشورت کنید
اگر با بررسی سابقه خانوادگی خود متوجه شدید که علائم هشدار دهنده سرطان در شما وجود دارد با مشاوره ژنتیک سرطان در خصوص خطرات سرطان در مورد خود صحبت کنید. اگر سابقه فردی شما باعث نگرانی تان شده است با پزشک خود مشورت کنید.
مشاوره ژنتیک یک اقدام بسیار مهم و جامع برای شناسایی و تشخیص ارثی بودن سرطان سینه است. مشاور ژنتیک سابقه پزشکی خانواده شما را بررسی می کند و در خصوص نقش عوامل ژنتیکی در سرطان و انجام ارزیابی های لازم در خصوص ارثی بودن سرطان صحبت می کند و بر همین اساس درخواست انجام آزمایش خون را خواهد کرد.
شناسایی ژن های عامل سرطان سینه
اگر شما متوجه شده اید که یکی از اعضای خانواده تان دارای ژن های ایجاد کننده سرطان سینه از قبیل BRCA1 یا BRCA2 است وحشت نکنید. در اکثر موارد سرطان سینه ارثی قابل تشخیص است و شما می توانید به انجام آزمایش ژنتیک بپردازید.
در اکثر خانم هایی که جهش ژنی BRCA1 یا BRCA2 تشخیص داده شده است دچار سندروم تخمدان و سرطان سینه ارثی هستند این مسئله بدین معنا است که ریسک بروز سرطان سینه در آنها حدود ۸۷ درصد است.
گاهی اوقات پزشکان به افرادی که در سن ۲۵ تا ۲۹ سالگی قرار دارند توصیه می کنند هر سال اسکن ام آر آی سینه را انجام دهند و افرادی که ۳۰ سال به بالا سن دارند هر سال به انجام اسکن ام آر آی و ماموگرافی بپردازند.
جراحی پیشگیری کننده برای سرطان یک روش دیگر برای کنترل خطر ابتلا به سرطان سینه است. این روش تهاجمی بسیار بالایی دارد و مطابق ۹۵ درصد ریسک ابتلا به سرطان سینه را کاهش می دهد.
آزمایش ژنتیک برای تشخیص سرطان چگونه انجام می شود؟
معمولاً آزمایش ژنتیک توسط متخصص ژنتیک و پزشک معالج او که سابقه پزشکی بیمار و خانواده او را بررسی کرده است درخواست می شود. ممکن است پزشک فقط درخواست بررسی یک نوع ژن را بدهد یا آن که بررسی چندین ژن خطرناک را درخواست کند.
آزمایش ژنتیک معمولاً به کمک نمونه خون و گاهی اوقات نمونه بزاق یا سلول های داخل پوست یا سلول های گونه انجام می شود. سپس پزشک نمونه تهیه شده را با آزمایشگاه ارسال می کند تا ارزیابی های لازم بر روی آن انجام شود. پس از آن که آزمایشات غربالگری انجام شد متخصص آزمایشگاه نتایج به دست آمده را برای پزشک معالج ارسال می کند تا نتیجه نهایی اعلام گردد.
مزیت آزمایش ژنتیک برای تشخیص اصلی بودن سرطان سینه چیست؟
انجام دادن آزمایش ژنتیک صرف نظر از پاسخ مثبت یا منفی بودن نتیجه آزمایش مزایای زیادی را به همراه دارد. هنگامی که نتیجه آزمایش منفی می شود بیمار از لحاظ ذهنی به آرامش می رسد که ژن عامل سرطان سینه در او یافت نشده است.
در صورتی که نتیجه آزمایش مثبت باشد بیمار این شانس را دارد که به موقع به کنترل خطرات سرطان بپردازد. افرادی که قبلاً وجود سرطان در آنها تشخیص داده شده است می توانند از نتیجه آزمایش ژنتیک درباره درمان و شناسایی احتمال ابتلا به سایر سرطان ها استفاده کنند.
آزمایش ژنتیک این امکان را برای سایر اعضای خانواده فراهم می کند که بدانند آیا در معرض خطر ارثی بودن سرطان سینه قرار دارند یا خیر.
تشخیص سرطان های ارثی به کمک آزمایش ژنتیک
می توان از آزمایش ژنتیک برای تشخیص انواع مختلفی از بیماریهای ارثی و سرطان های ارثی از قبیل سرطان خون، سرطان استخوان و سرطان کبد، سرطان روده، سرطان پانکراس و سایر بیماری های ارثی استفاده کرد.
اگر در خانواده شما سابقه ابتلا به بیماری های ارثی وجود دارد و چند نفر دچار یک بیماری خاص شده اند بهتر است شما هم آزمایش ژنتیک بدهید تا ریسک ابتلا به این بیماری در شما بررسی گردد. در صورتی که در آزمایش شما ژن معیوب شناسایی شود پزشک می تواند اقدامات لازم را انجام دهد تا از شعله ور شدن بیماری جلوگیری گردد.
مترجم: لیلا عبدالملکی