آیا سرطان تخمدان من ارثی است؟
اگر شما خواننده محترم این مقاله دچار سرطان تخمدان هستید و این سوال برای تان پیش آمده است که آیا سرطان تخمدان شما ارثی است یا خیر به شما پیشنهاد می کنیم که این مقاله را از دست ندهید. ارثی بودن سرطان تخمدان مسئله بسیار مهمی است که نیاز به بررسی از زوایای مختلف دارد چرا که این اختلال ممکن است تعداد زیادی از زنان یک خانواده را درگیر کند. پس با ما همراه باشید.
چگونه جهش در ژن ها باعث سرطان می شود؟
ژن ها ساختارهای شیمیایی هستند که توسط DNA ساخته شده اند. همه سلول های بدن حاوی تعدادی ژن هستند که عملکرد بدن، رشد آن و ظاهر بدن را تعیین می کنند. در بدن هر یک از ما دو نسخه از هر ژن وجود دارد که یکی از آنها از مادر و دیگری از پدر به ارث رسیده است.
به طور کلی ژن ها به سلول های بدن کمک می کنند عملکردی طبیعی داشته باشند اما گاهی اوقات ژن هایی که از پدر و مادر به ما ارث رسیده اند دارای تغییرات کوچکی هستند که از این تغییرات تحت عنوان جهش یاد می شود.
اگر یکی از ژن های ما دچار جهش شده باشد می تواند ریسک ابتلا به برخی بیماری های خاص را مطرح نماید. افرادی که دچار جهش ژنتیکی شدهاند ممکن است تا ۵۰ درصد آن و یا او را به فرزند خود منتقل کنند و زمینه بروز بیماریهای ارثی را فراهم نمایند.
منظور از ارثی بودن سرطان تخمدان چیست؟
به طور کلی منظور از ارثی بودن سرطان تخمدان این است که برخی ویژگی های خاص در از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شود و در این مقاله که مبحث جهش ژن ها مطرح است یک ژن جهش یافته از یک نسل به نسل های بعد انتقال داده خواهد شد.
سرطان ارثی یا سرطان خانوادگی، سرطانی است که به علت انتقال ژن جهش یافته عامل بروز سرطان به وجود می آید. ارثی بودن سرطان تخمدان نیز در همین مقوله قرار دارد. یعنی اگر خواهر مادر مادر بزرگ یا خاله شما دچار سرطان تخمدان باشند احتمال بروز آن در شما نیز وجود خواهد داشت.
از کجا بدانم دچار سرطان تخمدان ارثی هستم؟
اقدامات متعددی برای تعیین ارثی بودن سرطان تخمدان وجود دارد. به طور کلی برخی از انواع سرطانهای ارثی تخمدان ریسک ابتلا به سایر انواع سرطان ها از قبیل سرطان سینه را افزایش می دهند. به همین دلیل شما باید برای کنترل این وضعیت کاری انجام دهید.
سرطان تخمدان ارثی می تواند تعدادی از اعضای خانواده که دارای ژن جهش یافته عامل سرطان ارثی تخمدان هستند را درگیر کند. همه زنانی که دچار سرطان تخمدان می شوند صرف نظر از سابقه خانوادگی ابتلا به این اختلال باید آزمایش ژنتیک برای بررسی جهش در ژن های BRCA2 و BRCA1 را بدهند. یکی از مراجعین ما میگوید:
در خانواده من سابقه ابتلا به سرطان تخمدان وجود ندارد فقط عمویم دچار سرطان روده شده بود به علت بیماری فوت کرد. من اصلا نمی دانستم که ریسک بروز سرطان در میان اعضای خانواده وجود دارد و می توان توسط آزمایش ژنتیک به وجود آن پی برد.
باید خدمت شما عرض کنیم که احتمال جهش در ژن های BRCA2 و BRCA1 همه خانواده ها وجود دارد اما یهودیان اشکنازی ده برابر بیشتر از سایر افراد دچار جهش در ژن های BRCA2 و BRCA1 می شوند به این ترتیب بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان قرار می گیرند.
برای انجام تست ژنتیک سرطان چه باید کرد؟
اگر فکر می کنید که مسئله ارثی بودن سرطان تخمدان در خانواده شما مطرح است بهتر است هر چه زود تر به متخصص ژنتیک مراجعه کنید تا شما را به طور کامل ارزیابی و راهنمایی کند. در واقع چند نکته مهم وجود دارد که شما باید قبل از انجام آزمایش ژنتیک به آنها توجه کنید.
قبل از هر کاری علت درخواست آزمایش ژنتیک را برای پزشک خود توضیح دهید .اگر در خانواده شما سابقه جهش ژنتیکی و سرطان ارثی وجود دارد احتمال انتقال ژن جهش یافته به شما نیز وجود خواهد داشت. به عنوان مثال اگر پدر یا مادر شما دچار سرطان شده اند احتمال جهش ژنتیکی در شما ۵۰ درصد است.
به محض آن که متوجه شدید یکی از اعضای خانواده شما دچار سرطان شده است هر چه زودتر نسبت به انجام تست ژنتیک سرطان اقدام کنید زیرا در این صورت شانس جلوگیری از بروز سرطان افزایش خواهد یافت. پس از آنکه به آزمایشگاه مراجعه کردید و از شما آزمایش خون گرفته شد صبور باشید تا نتیجه آزمایش شما آماده گردد.
خواندن جواب آزمایش ژنتیک
معمولاً زمان لازم برای آماده شدن جواب آزمایش ژنتیک در آزمایشگاه های مختلف متغیر است و ممکن است حدود ۶ تا ۱۰ هفته طول بکشد تا جواب آنالیز نمونه خون شما آماده شود. معمولاً نتایج حاصل از آزمایش ژنتیک به صورت زیر ارائه می شوند:
- جهش ژنتیکی مشاهده شده است: از این وضعیت به عنوان مثبت بودن نتیجه آزمایش یاد می شود و به این معنا است که یک تغییر قابل توجه در ژن به وجود آمده و احتمال ابتلا به سرطان در شما زیاد است. پزشک در هنگام مشاهده این گزارش به فکر اقدامات پیشگیری کننده خواهد افتاد.
- نتیجه آزمایش مبهم است: گاهی اوقات در نتیجه آزمایش ژنتیک وجود جهش یا تغییر در ژن مشاهده شده است اما معلوم نیست که آیا این تغییر باعث میشود شما دچار سرطان شوید یا خیر به همین دلیل از این وضعیت تحت عنوان مبهم بودن در نتیجه آزمایش یاد میشود.
- جهش ژنتیکی مشاهده نشده است: از این شرایط تحت عنوان منفی بودن نتیجه آزمایش یاد می شود زیرا هیچ گونه جهش در ژن های شما دیده نشده است.
در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش ژنتیک چه باید کرد؟
در صورتی که نتیجه آزمایش ژنتیک شما مثبت باشد و شما ۳۰ سال به بالا سن داشته باشید معمولا پزشک از شما می خواهد که هر چه زودتر اسکن ام آر آی را انجام بدهید.
در اسکن ام آر آی تصاویر بسیار دقیقی از بافت های داخلی بدن به دست می آید و پزشک میتواند به طور واضح ساختار داخلی تخمدان را مشاهده کند. هدف از انجام این اقدامات شناسایی تومورهای بسیار کوچکی است که در درون تخمدان قرار دارند.
در برخی شرایط پزشک انجام نمونه برداری را پیشنهاد می کند که در این حالت نمونه بافت تخمدان تهیه میشود و به آزمایشگاه ارسال می گردد تا سرطانی بودن آن ها و میزان پیشرفت بیماری مشخص شود.
گاهی اوقات پزشک هورمون درمانی را برای جلوگیری از پیشرفت سرطان و به خطر افتادن سلامت شما پیشنهاد می کند. به طور کلی در صورت مثبت بودن تست ژنتیک پزشکی از شما می خواهد که به صورت منظم آزمایشات غربالگری را انجام دهید تا اگر دچار بیماری شدید بتواند آن را در مراحل اولیه درمان کند.
سرطان چه از لحاظ جسمی و چه از لحاظ روحی فشار بسیار زیادی را به فرد وارد می کند اگر یکی از اعضای خانوادهتان دچار سرطان شده است باید بتوانید او را به خوبی درک کنید و به لحاظ روحی به او دلداری و امید بدهید. به او ثابت کنید که همیشه در کنارش خواهید بود و از حمایت بی دریغ شما بهره مند خواهد شد.
مترجم: لیلا عبدالملکی
لینک منبع