سرطان کبد

سرطان کبد

سرطان از هر نوعش که باشد ، نگران کننده است و می تواند خانواده را در معرض آسیب های روحی و روانی زیادی قرار دهد!

برخی سرطان ها خوش خیم ترند و بعضی دیگر بدخیم!

در این مطلب تصمیم داریم که یکی از خطرناک ترین سرطان هایی که وجود دارد را به شما معرفی کرده و راه های تشخیص و علل بروز آن را بررسی کنیم. با ما همراه باشید!

سرطان کبد سرطانی است که در سلول های کبد شما شروع می شود.کبد اندامی است که به اندازه ی یک توپ کوچک می باشد و سمت راست بالای شکمتان قرار گرفته (درست زیر دیافراگم و بالای معده)

چندین نوع سرطان می توانند در کبد رخ دهند. رایج ترین نوع ،سرطان سلولهای کبدی کارسینوما است که در سلول های اصلی کبد اتفاق می افتد.

دیگر انواع سرطان های کبد مانند کولوژینیوما کارسینوما و هپاتوبلاستوما رواج کمتری دارند.

سرطانی که به کبد سرایت می کند خیلی رایج تر از سرطانی است که در سلول های کبد به وجود می آید.سرطان هایی که از دیگر نقاط بدن شروع می شوند (مثل روده ، ریه یا پستان) و سپس به کبد سرایت پیدا می کنند ، به نام سرطان های متاستاز شناخته می شوند (به جای سرطان کبد)

این نوع سرطان ها به نام اندامی که به آن مبتلا شده (مثل سرطان متاستاز روده ) شناخته می شود تا سرطانی که از روده شورع شده و به کبد سرایت کرده را توصیف کنند.

علائم سرطان کبد | علائم خاموش سرطان کبد

بیشتر افراد هیچ گونه علامت و نشانه ای در مراحل اولیه بروز سرطان کبد ندارند .اما وقتی که این علائم خود را نشان دهند، ممکن است شامل موارد زیر باشند :

• کاهش وزن بدون تصمیم
• کاهش اشتها
• درد بالای شکم
• حالت تهوع و استفراغ
• ضعف و کوفتگی عمومی
• ورم کردن شکم
• زرد شدن رنگ پوست و سفید شدن چشم ها
• مدفوع سفید و گچی رنگ

علت سرطان کبد

سرطان کبد وقتی رخ می دهد که DNA سلول های کبد دچار تغییر شوند. DNA سلول موادی است که هرگونه ساختار برای سوخت و سازهای شیمیایی در بدن را مهیا می کند.جهش DNA ها منجر به تغییر در این ساختارها می شود .یکی از نتایج این تغییرات، ممکن است این باشد که سلول ها بدون هیج کنترلی شروع به رشد کرده و در نهایت تومورها (تجمع سلول های سرطانی) را تشکیل می دهند .

برخی مواقع علت بروز این سرطان مشخص است (مثل عفونت وخیم هپاتیت). اما برخی موارد هم مشخص نیست که چرا سرطان کبد اتفاق می افتد چرا که فرد هیچ گونه بیماری مرتبطی ندارد.

عوامل تشدید سرطان کبد

ممکن است فاکتورهای زیر در تشدید ریسک ابتلا به این سرطان موثر باشند :

• عفونت شدید HBV یا HCV : عفونت شدید ناشی از ویروس هپاتیت B یا هپاتیت C احتمال بروز سرطان کبد را افزایش می دهد
• سیروز : این بیماری پیشرفته و برگشت ناپذیر می تواند منجر به اسکار بافت هایی کبدی شود و این گونه ریسک ابتلا به سرطان کبد را بیشتر کند.
• بیماری های کبدی ارثی : بیماری های کبدی که ممکن است ریسک ابتلا را بیشتر کند شامل هموکروماتوز و بیماری ویلسون می باشد
• انواع دیابت ها : افرادی که به این اختلال قند خون دچار هستند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان کبد می باشند
• بیماری غیر الکلی کبد چرب : تجمع چربی ها در کبد می تواند ریسک بروز سرطان کبد را افزایش دهد
• قرار گیری در معرض آفلاتوکسین ها : آفلاتوکسین ها سموم تولید شده توسط قالب هایی هستند که در محصولات زراعی که به مقدار کم ذخیره می شوند رشد می کنند.محصولات زراعی مثل غله و حبوبات می تواند با این سم ترکیب شده و در نهایت به غذاهایی که از این مواد خوراکی به دست می آیند تبدیل شوند
• مصرف بیش از حد الکل : مصرف بیش از حد الکل به صورت روزانه و در طول سالیان دراز می تواند منجر به آسیب های کبدی و افزایش ریسک سرطان کبد شود

پیشگیری از سرطان کبد

کاهش ریسک ابتلا به سیروز

سیروز به زخم کبد گفته می شود و می تواند ریسک ابتلا به سرطان کبد را افزایش دهد. از طریق روش های زیر می توانید ریسک ابتلا به سیروز را کاهش دهید

• اگر نوشیدن الکل را قطع نمی کنید ، دست کم آن را کاهش دهید : اگر به نوشیدن الکل علاقه دارید ، مصرف آن را محدود کنید. برای زنان این مسئله به معنی محدودیت مصرف الکل به اندازه ی یک لیوان در روز است.برای مردان نیز بیش از دو لیوان در روز جایز نیست.
• وزن سالمی داشته باشید : اگر وزن کنونی تان سالم است تلاش کنید که همین وزن را با داشتن رژیم غذایی سالم و ورزش مداوم نگه دارید.اگر لازم است که وزنتان را کاهش دهید میزان کالری غذایتان را کم کنید و به همان اندازه میزان ورزش کردن را بیشتر کنید.البته این کار را آهسته آهسته انجام دهید و هر هفته (نیم الی 1 کیلو) وزن کم کنید

واکسن هپاتیت B بزنید

می توانید با استفاده از تزریق واکسن هپاتیت B خطر این بیماری را کاهش دهید.این واکسن را تقریبا می توان برای هر کسی استفاده کرد (از جمله نوزادان، میانسالان و افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی)

برای پیشگیری از هپاتیت C مرتب چکاپ کنید

برای هپاتیت C هیچ گونه واکسنی وجود ندارد اما با استفاده از راه های زیر می توانید ریسک ابتلا به این عفونت را کاهش دهید

• وضعیت سلامت شریک جنسی خود را بررسی کنید : هیچ گونه رابطه ی جنسی خطرناک و غیر ایمنی نداشته باشید مگر این که بدانید شریکتان مبتلا به هیچ یک از عفونت های HBV، HCV یا دیگر بیماری های مقاربتی نیست.اگر وضعیت سلامت شریک جنسی تان اطلاعی ندارید به هنگام هربار رابطه ی جنسی از ابزارهای مراقبتی مثل کاندوم استفاده کنید.

با تمام این تفاصیل ، به نظر می آید که با مراقبت های صحیح می توان از ابتلا به سرطان کبد پیشگیری کرد.

اما در صورتی که یکی از اعضای خانواده تان نیز در گذشته مبتلا به سرطان کبد یا هرگونه سرطان متاستاز دیگری بوده است، ماجرا اندکی پیچیده تر می شود.

مشاوره ژنتیک سرطان

همان گونه که گفتیم ، سرطان می تواند به خاطر عوامل ژنتیکی و ارثی باشد. به عنوان مثال اگر یکی از اعضای خانواده تان در گذشته به این بیماری دچار بوده است ، ریسک ابتلای شما نیز بیشتر خواهد بود

اما برای تعیین ریسک ابتلای شما ، بهترین راهکار مشاوره با یک متخصص ژنتیک سرطان و البته آزمایشات مربوط به آن است.

مترجم و محقق : ندا ناصری

منبع