توسط Bakhtyar | سپتامبر 2, 2019 | سرطان تخمدان ارثی
آیا سرطان تخمدان من ارثی است؟
اگر شما خواننده محترم این مقاله دچار سرطان تخمدان هستید و این سوال برای تان پیش آمده است که آیا سرطان تخمدان شما ارثی است یا خیر به شما پیشنهاد می کنیم که این مقاله را از دست ندهید. ارثی بودن سرطان تخمدان مسئله بسیار مهمی است که نیاز به بررسی از زوایای مختلف دارد چرا که این اختلال ممکن است تعداد زیادی از زنان یک خانواده را درگیر کند. پس با ما همراه باشید.
چگونه جهش در ژن ها باعث سرطان می شود؟
جهش ژنتیکی
ژن ها ساختارهای شیمیایی هستند که توسط DNA ساخته شده اند. همه سلول های بدن حاوی تعدادی ژن هستند که عملکرد بدن، رشد آن و ظاهر بدن را تعیین می کنند. در بدن هر یک از ما دو نسخه از هر ژن وجود دارد که یکی از آنها از مادر و دیگری از پدر به ارث رسیده است.
به طور کلی ژن ها به سلول های بدن کمک می کنند عملکردی طبیعی داشته باشند اما گاهی اوقات ژن هایی که از پدر و مادر به ما ارث رسیده اند دارای تغییرات کوچکی هستند که از این تغییرات تحت عنوان جهش یاد می شود.
اگر یکی از ژن های ما دچار جهش شده باشد می تواند ریسک ابتلا به برخی بیماری های خاص را مطرح نماید. افرادی که دچار جهش ژنتیکی شده‌اند ممکن است تا ۵۰ درصد آن و یا او را به فرزند خود منتقل کنند و زمینه بروز بیماری‌های ارثی را فراهم نمایند.
منظور از ارثی بودن سرطان تخمدان چیست؟
به طور کلی منظور از ارثی بودن سرطان تخمدان این است که برخی ویژگی های خاص در از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شود و در این مقاله که مبحث جهش ژن ها مطرح است یک ژن جهش یافته از یک نسل به نسل های بعد انتقال داده خواهد شد.
ارثی بودن سرطان
سرطان ارثی یا سرطان خانوادگی، سرطانی است که به علت انتقال ژن جهش یافته عامل بروز سرطان به وجود می آید. ارثی بودن سرطان تخمدان نیز در همین مقوله قرار دارد. یعنی اگر خواهر مادر مادر بزرگ یا خاله شما دچار سرطان تخمدان باشند احتمال بروز آن در شما نیز وجود خواهد داشت.
از کجا بدانم دچار سرطان تخمدان ارثی هستم؟
اقدامات متعددی برای تعیین ارثی بودن سرطان تخمدان وجود دارد. به طور کلی برخی از انواع سرطان‌های ارثی تخمدان ریسک ابتلا به سایر انواع سرطان ها از قبیل سرطان سینه را افزایش می دهند. به همین دلیل شما باید برای کنترل این وضعیت کاری انجام دهید.
سرطان تخمدان ارثی می تواند تعدادی از اعضای خانواده که دارای ژن جهش یافته عامل سرطان ارثی تخمدان هستند را درگیر کند. همه زنانی که دچار سرطان تخمدان می شوند صرف نظر از سابقه خانوادگی ابتلا به این اختلال باید آزمایش ژنتیک برای بررسی جهش در ژن های BRCA2 و BRCA1 را بدهند. یکی از مراجعین ما میگوید:
در خانواده من سابقه ابتلا به سرطان تخمدان وجود ندارد فقط عمویم دچار سرطان روده شده بود به علت بیماری فوت کرد. من اصلا نمی دانستم که ریسک بروز سرطان در میان اعضای خانواده وجود دارد و می توان توسط آزمایش ژنتیک به وجود آن پی برد.
باید خدمت شما عرض کنیم که احتمال جهش در ژن های BRCA2 و BRCA1 همه خانواده ها وجود دارد اما یهودیان اشکنازی ده برابر بیشتر از سایر افراد دچار جهش در ژن های BRCA2 و BRCA1 می شوند به این ترتیب بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان قرار می گیرند.
برای انجام تست ژنتیک سرطان چه باید کرد؟
اگر فکر می کنید که مسئله ارثی بودن سرطان تخمدان در خانواده شما مطرح است بهتر است هر چه زود تر به متخصص ژنتیک مراجعه کنید تا شما را به طور کامل ارزیابی و راهنمایی کند. در واقع چند نکته مهم وجود دارد که شما باید قبل از انجام آزمایش ژنتیک به آنها توجه کنید.
انجام تست ژنتیک سرطان
قبل از هر کاری علت درخواست آزمایش ژنتیک را برای پزشک خود توضیح دهید .اگر در خانواده شما سابقه جهش ژنتیکی و سرطان ارثی وجود دارد احتمال انتقال ژن جهش یافته به شما نیز وجود خواهد داشت. به عنوان مثال اگر پدر یا مادر شما دچار سرطان شده اند احتمال جهش ژنتیکی در شما ۵۰ درصد است.
به محض آن که متوجه شدید یکی از اعضای خانواده شما دچار سرطان شده است هر چه زودتر نسبت به انجام تست ژنتیک سرطان اقدام کنید زیرا در این صورت شانس جلوگیری از بروز سرطان افزایش خواهد یافت. پس از آنکه به آزمایشگاه مراجعه کردید و از شما آزمایش خون گرفته شد صبور باشید تا نتیجه آزمایش شما آماده گردد.
خواندن جواب آزمایش ژنتیک
معمولاً زمان لازم برای آماده شدن جواب آزمایش ژنتیک در آزمایشگاه های مختلف متغیر است و ممکن است حدود ۶ تا ۱۰ هفته طول بکشد تا جواب آنالیز نمونه خون شما آماده شود. معمولاً نتایج حاصل از آزمایش ژنتیک به صورت زیر ارائه می شوند:
- جهش ژنتیکی مشاهده شده است: از این وضعیت به عنوان مثبت بودن نتیجه آزمایش یاد می شود و به این معنا است که یک تغییر قابل توجه در ژن به وجود آمده و احتمال ابتلا به سرطان در شما زیاد است. پزشک در هنگام مشاهده این گزارش به فکر اقدامات پیشگیری کننده خواهد افتاد.
تفسیر نتیجه تست ژنتیک
- نتیجه آزمایش مبهم است: گاهی اوقات در نتیجه آزمایش ژنتیک وجود جهش یا تغییر در ژن مشاهده شده است اما معلوم نیست که آیا این تغییر باعث می‌شود شما دچار سرطان شوید یا خیر به همین دلیل از این وضعیت تحت عنوان مبهم بودن در نتیجه آزمایش یاد می‌شود.
- جهش ژنتیکی مشاهده نشده است: از این شرایط تحت عنوان منفی بودن نتیجه آزمایش یاد می شود زیرا هیچ گونه جهش در ژن های شما دیده نشده است.
در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش ژنتیک چه باید کرد؟
در صورتی که نتیجه آزمایش ژنتیک شما مثبت باشد و شما ۳۰ سال به بالا سن داشته باشید معمولا پزشک از شما می خواهد که هر چه زودتر اسکن ام آر آی را انجام بدهید.
در اسکن ام آر آی تصاویر بسیار دقیقی از بافت های داخلی بدن به دست می آید و پزشک میتواند به طور واضح ساختار داخلی تخمدان را مشاهده کند. هدف از انجام این اقدامات شناسایی تومورهای بسیار کوچکی است که در درون تخمدان قرار دارند.
مثبت بودن نتیجه آزمایش ژنتیک سرطان
در برخی شرایط پزشک انجام نمونه برداری را پیشنهاد می کند که در این حالت نمونه بافت تخمدان تهیه می‌شود و به آزمایشگاه ارسال می گردد تا سرطانی بودن آن ها و میزان پیشرفت بیماری مشخص شود.
گاهی اوقات پزشک هورمون درمانی را برای جلوگیری از پیشرفت سرطان و به خطر افتادن سلامت شما پیشنهاد می کند. به طور کلی در صورت مثبت بودن تست ژنتیک پزشکی از شما می خواهد که به صورت منظم آزمایشات غربالگری را انجام دهید تا اگر دچار بیماری شدید بتواند آن را در مراحل اولیه درمان کند.
سرطان چه از لحاظ جسمی و چه از لحاظ روحی فشار بسیار زیادی را به فرد وارد می کند اگر یکی از اعضای خانواده‌تان دچار سرطان شده است باید بتوانید او را به خوبی درک کنید و به لحاظ روحی به او دلداری و امید بدهید. به او ثابت کنید که همیشه در کنارش خواهید بود و از حمایت بی دریغ شما بهره مند خواهد شد.
مترجم: لیلا عبدالملکی
لینک منبع
توسط Bakhtyar | سپتامبر 2, 2019 | سرطان تخمدان ارثی
آیا سرطان تخمدان ارثی است؟
متاسفانه در دنیای امروز شاهد رشد چشم گیر انواع متفاوتی از سرطان ها در میان جوامع مختلف هستیم. سرطان تخمدان یکی از این سرطان ها است که تعداد زیادی از خانم ها را درگیر نموده است. اکثر افراد تصور می کنند که آزمایش پاپ اسمیر می تواند احتمال ابتلا به سرطان تخمدان ارثی را نشان دهد اما در حقیقت هیچ آزمایش غربالگری معتبری به غیر از آزمایش ژنتیک برای تشخیص سرطان تخمدان وجود ندارد.
اگر در خانواده شما سابقه ابتلا به سرطان تخمدان ارثی وجود دارد باید هر چه زودتر با پزشک خود مشورت کنید تا آزمایش ژنتیک برای تشخیص سرطان تخمدان را درخواست نماید.
انجام معاینات منظم لگن و مراقبت از دستگاه تناسلی برای تشخیص علائم و نشانه های سرطان تخمدان توصیه می شود.
مهمترین علائم اولیه سرطان تخمدان چیست؟
در اکثر موارد سرطان تخمدان تا زمانی که به مرحله پیشرفته نرسد تشخیص داده نمی شود. در حقیقت از طبق اظهارات جامعه سرطان آمریکا فقط حدود ۲۰ درصد از موارد سرطان تخمدان در مراحل اولیه تشخیص داده می شود زیرا علائم سرطان تخمدان در مراحل ابتدایی بیماری خود را نشان می دهند و ممکن است علائمی مانند بیماری های دستگاه گوارش و معده را داشته باشند.
علائم سرطان تخمدان
معمولاً بیمار زمان متوجه علایم و نشانه های خود می شود که بیماری به غیر از تخمدان ها به غدد لنفاوی خارج از شکم، کبد، طحال، مایع اطراف ریه ها، روده ها یا حتی مغز سرایت کرده باشد. ممکن است علائم و نشانه های تومورهای تخمدان با بیماری غیر سرطانی که اهمیت کمتری دارد اشتباه گرفته شود.
اگر شما برخی از این نشانه ها را بیش از چند هفته احساس کردید یا متوجه هر گونه مشکلی در سلامت تخمدان خود شدید حتماً با پزشک تان مشورت کنید. برخی از علائم و نشانه های شایع سرطان تخمدان به شرح زیر می باشند:
- نفخ شکم، سوء هاضمه یا استفراغ
- کاهش اشتها یا احساس سیری زود هنگام
- احساس فشار در ناحیه لگن یا قسمت پایین کمر
- نیاز به دفع مکرر یا فوری ادرار
- یبوست
- تغییر در عملکرد روده
- بزرگ شدن شکم
- خستگی یا نداشتن انرژی
- تغییر در دوره های قاعدگی
مراجعه به پزشک برای تشخیص سرطان تخمدان
تشخیص سرطان تخمدان
اگر شما علائم و نشانه های بالا را دارید و در خانواده شما سابقه ابتلا به سرطان تخمدان ارثی وجود دارد بهتر است برای انجام آزمایشات غربالگری به پزشک مراجعه کنید. معمولاً پزشک برای تشخیص سرطان تخمدان در ابتدا از شما درباره علائم و نشانه هایی که دارید سوال می پرسد سپس به انجام معاینه جسمانی می پردازد.
در مرحله بعدی پزشک درخواست انجام اسکن اولتراسوند را می دهد تا به کمک امواج صدا تصاویری را از اعضای داخلی بدن از قبیل تخمدان ها، رحم و سرویکس به دست بیاورد. پزشک از اسکن ام آر آی به عنوان بخشی از فرایند تشخیص استفاده می کند تا تصاویر دقیق تری را به دست بیاورد.
در مرحله آخر انجام نمونه برداری از تخمدان ها درخواست می شود تا نمونه بافت تهیه شده در آزمایشگاه بررسی شود و سرطانی بودن سلول ها و مرحله بیماری مشخص گردد.
راز پیشگیری از سرطان تخمدان ارثی چیست؟
بیش از یک پنجم از تومورهای تخمدان ارثی هستند و در حدود ۶۵ تا ۸۵ درصد از موارد ناهنجاری ژنتیکی در ژن های BRCA1 و BRCA2 مشاهده می شود. شناسایی هرگونه جهش در ژن ها یک گام بسیار مهم در تشخیص به موقع و درمان سرطان تخمدان ارثی است.
راز پیشگیری از سرطان تخمدان
سندروم لیچ یکی از بیماری های ژنتیکی است که می تواند ریسک ابتلا به سرطان تخمدان ارثی و همچنین سرطان دستگاه گوارش را مطرح نماید. زنانی که دچار این اختلال هستند تا ۱۲ درصد بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به سرطان تخمدان قرار می گیرند.
در خانواده هایی که ریسک ابتلا به سرطان تخمدان ارثی وجود دارد اما هیچ گونه جهش ژنتیکی خاصی در آنها یافت نشده است دلیل اصلی ابتلا به سرطان تخمدان ارثی ناشناخته باقی می ماند. جهش در ژن های BRCA1 و BRCA2 می تواند از پدر یا مادر به فرزندان آنها منتقل شود.
جهش در این نوع ژن می تواند ریسک ابتلا به سرطان تخمدان، سرطان سینه، سرطان پانکراس، سرطان پروستات و سایر انواع سرطان ها را مطرح کند. ریسک بروز سرطان تخمدان در میان افرادی که حامل ژن جهش یافته BRCA1 و BRCA2 هستند حدود ۱۰ تا ۱۶ درصد می باشد.
آزمایش ژنتیک و مشاوره ژنتیک بهترین روش برای تشخیص ریسک ابتلا به سرطان تخمدان ارثی به ویژه در خانواده هایی است که شیوع سرطان تخمدان و سرطان سینه در آنها بالا است. اگر شما سه سال پیش تست ژنتیک برای سرطان تخمدان را انجام داده اید زیرا در خانواده شما سابقه ابتلا به سرطان تخمدان وجود دارد بهتر است دوباره تست ژنتیک بدهید تا مجدداً ارزیابی شوید.
تست ژنتیک سرطان تخمدان ارثی
خانم هایی که در خانواده آنها افراد مبتلا به سرطان تخمدان، رحم و لوله های فالوپ وجود دارد باید آزمایش ژنتیک بدهند تا پزشک به آنها بگوید آیا در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه ارثی قرار دارند یا خیر.
انجام آزمایش ژنتیک سرطان تخمدان برای چه کسانی توصیه می شود؟
- افرادی که در خانواده آنها سابقه ابتلا به سرطان تخمدان وجود دارد.
- افرادی که قبل از سن ۵۰ سالگی سابقه ابتلا به سرطان سینه را دارند.
- افرادی که در خانواده آنها سابقه ابتلا به سرطان سینه در مردان وجود دارد.
- افرادی که جهش در ژن های BRCA1 و BRCA2 آنها تشخیص داده شده است یا آنکه سندروم لیچ در اعضای خانواده آنها وجود دارد.
- افرادی که در خانواده آنها سابقه ابتلا به سرطان سینه قبل از سن ۵۰ سالگی وجود دارد.
- افرادی که سابقه ابتلا به سرطان کولورکتال یا رحم قبل از سن ۵۰ سالگی را دارند
مزایای تست ژنتیک سرطان تخمدان ارثی چیست؟
انجام تست ژنتیک به خود بیمار و پزشک او کمک می کند شانس ابتلا به این اختلال را کاهش دهند و اقدامات لازم را برای جلوگیری از بروز این بیماری ارثی انجام دهند. تست ژنتیک برای اعضای خانواده نیز سودمند است آنها متوجه می شوند که آیا در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان، سرطان سینه و سایر سرطان های مرتبط قرار دارند یا خیر.
مزایای تست ژنتیک
در صورتی که پزشک به این نتیجه رسید که ارثی بودن سرطان تخمدان در خانواده شما قطعی است نکات مهمی را در خصوص کاهش ریسک بروز سرطان تخمدان توصیه خواهد کرد. برخی از این نکات به شرح زیر می باشند:
- از سن ۳۵ سالگی، سالی یک یا دو بار برای انجام معاینه لگن به پزشک مراجعه کنید.
- سالی دو بار آزمایش بدهید.
- از اسکن التراسوند برای بررسی وضعیت سلامت تخمدان های خود استفاده کنید.
- مصرف قرص های ضد بارداری می تواند ریسک ابتلا به سرطان تخمدان در خانم هایی که دچار جهش ژنتیکی هستند را کاهش دهد.
- گاهی اوقات پزشک بر داشتن لوله های فالوپ و تخمدان را برای کاهش ریسک ابتلا به سرطان تخمدان ارثی پیشنهاد می کند.
اگر مادر، خواهر یا خاله شما دچار سرطان تخمدان شده است و مسئله ارثی بودن این نوع سرطان باعث نگرانی شما شده است می توانید با مراجعه به مرکز مشاوره ژنتیک ما به نگرانی خود خاتمه بدهید. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره با متخصص ژنتیک به صفحه ارتباط با ما مراجعه کنید.
مترجم: لیلا عبدالملکی
لینک منبع اول
لینک منبع دوم
